Voivod - "Angel Rat" (1991)

Rok 1991 to czas horrendalnych zmian w metalu - poza oczywistą dominacją grunge'u, w bardzo istotnej części jego komercjalizacji za sprawą czarnej Metalliki, ale również triumfu bardziej ekstremalnych pozycji, które pozostawiły thrash metal w tyle jako już znacznie mniej atrakcyjny gatunek. Szczególnie ciekawie wyglądała sprawa z kanadyjskim Voivod, którzy już nawet wcześniej odchodzili od klasycznego thrashu na rzecz grania progresywnego i mocno złożonego. Po arcy-wymagającym "Nothingface", plany na wejście w lata dziewięćdziesiąte kwartet miał jednak inne od poprzednich płyt, ale poniekąd pokrywające się z pierwszą tezą łagodzenia brzmień. Na szóstym albumie, "Angel Rat", kanadyjska grupa dała zamaszysty krok w stronę przyswajalności i prostszych dźwięków, ale...nie porzucając całkowicie swoich markowych patentów i pokręconych klimatów.

Od razu widocznym jest, że na "Angel Rat" wytworzyła się synteza pomiędzy nowym a starym. Najpierw rzuca się w słuch bardzo wyraźne uproszczenie utworów w kierunku klasycznych podziałów na zwrotkę i refren, porzucenie thrash metalu na rzecz rockowego/punkowego czadu, przejrzystsza technika, ładniejsze, niekiedy radiowe melodie oraz mniejsza ilość drastycznych przeskoków między motywami, aczkolwiek nieco później do uszu dobiega, iż zespół dokonał podobnie wiele starań, by muzyka Voivod nie zrywała z wcześniejszym komplikowaniem oraz odjechanym klimatem. Wyszło to jednak świetnie, gdyż nie słychać po zespole kalkulowania, a pełną naturalność, niezwykłą pewność siebie w prostszym wydaniu, dużo emocji oraz prawdziwy, rockowy pazur. Co ciekawe, klimat całości jest dość mroczny i refleksyjny. 

Kawałki w typie "Panorama", "None Of The Above" (ostatnie akordy Piggy'ego - przepotężne!), "Golem" (bas Blacky'ego - również przepotężny!), "Nuage Fractal" (idealny pomost między odlotami w nieznane a chwytliwością), "Freedom", "Best Regards" czy "Twin Dummy", to przecież potencjalne hity, które zaskarbią zarówno tych, którzy lubili Voivod za poprzednie, skrajne szaleństwo oraz tych, którym kanadyjska grupa dotychczas wydawała się być przekombinowaną i brakowało jej luzu. Jedynym, zauważalnie słabszym momentem na "Angel Rat" jest jego tytułowiec, który rozwija się trochę smętnie i ma niepotrzebne balladowanie. Zdecydowanie lepiej zbliżoną funkcję sprawuje tutaj wspomniany "Freedom", który czaruje spokojem i świetnie trzyma w napięciu do finałowej, żywiołowej solówki Piggy'ego.

Większość elementów muzyki Kanadyjczyków przeszła więc mocno odczuwalne zmiany. O uproszczeniach wspominałem, ale nie znaczy to, że ktokolwiek odwala tu fuszerkę. Na pierwszy ogień niechaj idą partie basowe, bo wyeksponowano je bardziej niż w przeszłości, a co bardzo fajnie się składa, są one również jednymi z najlepszych, jakie pojawiły się w historii Voivod, przez co tym bardziej trudno zrozumieć dlaczego Blacky tak bardzo nienawidzi tej płyty (błyskawicznie po nagraniu albumu opuścił zespół i nie załapał się na sesję zdjęciową). Dalej, wokalizy Snake'a, które wypadają trochę mniej dziko i okazjonalnie z lekkimi fałszami, ale z dużą dawką swobody i wczucia się w posępny klimat płyty. Następnie, Away dopasowując się do znacznie prostszego grania, choć bez banałów i finezyjnego odpuszczania, natomiast Piggy - oczywiście - błyszcząc przez cały album mocą zaklętą w riffach i solówkach, zarówno tam gdzie jest rockowo czy zwiewnie oraz w progresywnych i ześwirowanych fragmentach. Nowością na "Angel Rat" są za to wstawki klawiszowe (autorstwa Raya Coburna, Ivana Doroschuka, Piggy'ego oraz Blacky'ego), które dodają abstrakcyjnej atmosfery albumowi. Dobre słowo nasuwa się również o produkcji. Ta jest nieco bardziej surowa i oszczędna niż wcześniej, aczkolwiek wyróżnia się naturalnością, selektywnością i odrobiną brudu.

Voivod to zatem jeden z tych rzadkich przypadków, którym przejście z metalu w stronę rocka wyszło znakomicie, utrzymując bardzo wysoki poziom i swoje wcześniejsze, markowe patenty. Nie ma wprawdzie na "Angel Rat" takiego wizjonerstwa oraz przecierania szlaków co w latach 1987-1989, to jednak pomysły na riffy, wyjątkowy klimat oraz zanurzenie się w piosenkowość, bez utraty charakteru pozwoliło nagrać Kanadyjczykom materiał, który niewiele ustępuje temu co stworzono na poprzednich trzech longplayach.

Ocena: 9/10

(kawka dla "Trochę Subiektywizmu...")

W repertuarze "Angel Rat" miał się znaleźć jeszcze jeden utwór - "Nomads". Finalnie, nie trafił na płytę, a szkoda, bo poziomem nie ustępuje on reszcie albumu i pasowałby tu idealnie. Można go posłuchać na demówkowej wersji "Angel Rat" ze zmienioną kolejnością utworów.

[English version]

1991 was a time of horrendous changes in metal - apart from the obvious dominance of grunge, in a very significant part of its commercialization by black album from Metallica, but also the triumph of more extreme albums, which left thrash metal behind as a much less attractive genre. Well, the case of Canadian Voivod was particularly interesting, who had already been moving away from classic thrash metal in favor of progressive and highly complex music. After the extremely demanding "Nothingface", the quartet's plans for entering the nineties were different from previous albums and to some extent overlapped with the first thesis of softening sounds. On the sixth album, "Angel Rat", the Canadian group took a bold step towards catchiness and simpler sounds, but...without completely abandoning their trademark patterns and twisted climates.

It's immediately obvious that "Angel Rat" has created a synthesis between the new and the old. First, you can hear a very clear simplification of the songs towards the classic divisions into verse and chorus, abandoning thrash metal, adding pure rock/punk energy, clearer technique, prettier, sometimes radio melodies and fewer drastic jumps between motifs, although a little later you hear that the band has made similar efforts to ensure that Voivod's music does not break away from the previous complexity and crazy atmosphere. However, it turned out great, because you can't hear calculation from the band, but full naturalness, extraordinary self-confidence in a simpler version, a lot of emotions and a real, rock energy. Interestingly, the atmosphere of the whole is quite dark and reflective.

Tracks like "Panorama", "None Of The Above" (Piggy's last chords - crush!), "Golem" (Blacky's bass - also crushes!), "Nuage Fractal" (the perfect bridge between shifting into the unknown and catchiness), "Freedom", "Best Regards" or "Twin Dummy" are potential hits that will win over both those who liked Voivod for their previous, extreme madness and those to whom the Canadian group has so far seemed overcomplicated and lacking in ease. The only, noticeably weaker moment on "Angel Rat" is its title track, which develops a bit sleepy and has unnecessary ballad-like tone. The aforementioned "Freedom" definitely performs a similar function here, delights with its calmness and excellently keeping in suspense until the final, lively solo by Piggy.

Most elements of the Canadians' music have undergone very noticeable changes. I mentioned the simplifications, but that doesn't mean that anyone is doing anything sloppy here. Let's start with the bass parts, because they are more exposed than in the past, and what's very nice, they are also some of the best that have appeared in the history of Voivod, which makes it even harder to understand why Blacky hates this album so much (he left the band immediately after recording the album and didn't make it to the photo session). Next, Snake's vocals, which come out a little less wild and occasionally without hitting the right notes, but with a large dose of ease and immersion in the gloomy atmosphere of the album. Then, Away adjusting to a much simpler playing, although without banalities and finesse letting go, while Piggy - of course - shines throughout the album with the power enchanted in his riffs and solos, both where it's rock energy and in progressive and crazy fragments. A novelty on "Angel Rat" are keyboard inserts (by Ray Coburn, Ivan Doroschuk, Piggy and Blacky), which add an abstract atmosphere to the album. A good word also comes to the production. This is a bit more raw and minimalist than before, although it stands out with naturalness, selectivity and a bit of mentioned raw.

So, Voivod is one of those rare cases, for which the transition from metal to rock worked out brilliantly, maintaining a very high level and their earlier, brand patterns. Although there is no such visionary on "Angel Rat" as on albums from 1987 to 1989, but the ideas for riffs, the unique atmosphere and immersion in songwriting without losing character allowed the Canadians to record material that is not much inferior to what was created on the previous three longplays.

Rating: 9/10

There was supposed to be one more song in the "Angel Rat" repertoire - "Nomads". Unfortunately, it didn't make it onto the album, which is a shame, because it's on par with the rest of the album and would fit in perfectly. You can listen to it on the demo version of "Angel Rat" with the order of the songs changed.