Voivod - "Morgöth Tales" (2023)

Ponad czterdzieści lat na scenie, wiele wspaniałych płyt w dorobku i nowsze albumy, które nie ustępują znacząco klasyce, a także możliwość grania tras na całym świecie i olbrzymi kredyt zaufania ze strony fanów - taka sztuka udaje się tylko nielicznym. Odpowiedzi w przypadku Voivod co, gdzie i dlaczego nie trzeba specjalnie zgłębiać. Kanadyjska grupa osiągnęła ogólnoświatowy status i uszanowanie słuchaczy ciężką pracą, bardzo oryginalnym stylem i niemal co album solidnie się rozwijając, natomiast patrząc przez pryzmat wykonywanej, mocno zakręconej muzyki oraz utraty w 2005 roku tak charyzmatycznego gitarzysty i kompozytora jak Piggy, tym większy należy się Voivodowi szacunek, że w miarę sprawnie zachowali oni ciągłość studyjną (nawet przez cztery, kryzysowe lata pod postacią płyt "Katorz" i "Infini") oraz bardzo wysoki poziom i pomysłowość na nowszych nagraniach, już z Chewym i Rockym w składzie. W związku z powyższym, po czterech dekadach panowie z Voivod w 2023 roku zapragnęli sobie uczcić ten moment wydając "Morgöth Tales" - jubileuszowe wydawnictwo, w pewnym sensie, podsumowujące dorobek zespołu.

Skoro więc stuknęła okrągła rocznica, to można było się spodziewać, że wybrany materiał na taki krążek będzie dość przekrojowy. I w rzeczy samej, zespół wyselekcjonował utwory po jednym z większości swoich płyt. "Morgöth Tales" traktowany jest jako kolejny, pełny album w dyskografii Voivod, aczkolwiek jak na moje ucho to longplay skierowany wyłącznie do najwierniejszych fanów lub krążek-ciekawostka, którego zaleca się słuchać po znajomości głównej dyskografii; wszak znaczną jego część stanowią stare utwory nagrane na nowo. Na ile potrzebne i porywające są re-recordingi tego nie trzeba tłumaczyć (przypomnę m.in. casus Cavalery czy - jeszcze lepszy przykład - Pestilence), ale u Voivod sprawa wygląda inaczej i nie czuć, by ktokolwiek próbował wyciągnąć pieniądz minimalnym nakładem pracy. Na "Morgöth Tales" rzuca się w słuch sporo dobrej zabawy, sensowne, sentymentalne wspominki rodem z przeglądania rodzinnych klaserów oraz wysoka jakość realizacji. Całkiem sprytną taktyką było również wydanie tego krążka rok po "Synchro Anarchy", przez co ciśnienie na premierowe kompozycje było nad wyraz mniejsze niż zwykle.

Zgodnie z notą informacyjną, wśród staroci znalazły się na nowo nagrane utwory z wydawnictw wypuszczonych w latach 1983-2003. Tak skumulowane dwadzieścia lat prezentuje się jednak całkiem okazale, ponieważ można poczuć się jak na koncercie, którego setlista składa się z (naj)bardziej ikonicznych kompozycji w dorobku grupy. Wielkiego szoku oczywiście nie ma, bo takich progresywnych ciosów jak "Pre-Ignition", "Nuage Fractal", "Killing Technology" czy "Macrosolutions To Megaproblems" należało tu wręcz odgórnie wymagać, ale już "Condemned To The Gallows" z pierwszego dema, "Rise" z "Phobos" i "Rebel Robot" z "Voivod" mogą zaskakiwać tym, że... jednym tchem obok szlagierów z "Dimension Hatröss", "Nothingface" i "Angel Rat" się ich zwykle nie wymienia. Zmiany w starym materiale są dość kosmetyczne, bo tyczą się czystszego brzmienia, słabszej formy wokalnej Snake'a (wiek i te sprawy) oraz paru innych akcentów w solówkach, zaś w "Rise" w ramach gościnnego występu pojawia się Eric Forrest (w oryginalnej wersji właśnie tam śpiewał), a w "Rebel Robot" na basie Jason Newsted, którego partie niestety są ledwo odczuwalne. Trudno za to zrozumieć brak uwzględnienia czegokolwiek z "War And Pain" oraz "Negatron", zwłaszcza że zdecydowano się obić o czasy, gdy Voivod funkcjonował jako trio, ale być może rozwiązanie to odłożono na jakiś kolejny jubileusz. Nieco dziwną akcją jest również pominięcie (lub odmowa - bo taki scenariusz też wchodzi w grę) gościnnego udziału Blacky'ego przy tak przekrojowym materiale. Co by nie mówić, w temacie tego kanadyjskiego zespołu basista ten był dość ważną personą.

Największe atrakcje zespół zostawił na koniec. Tytułowy utwór to jedyna tu premierowa kompozycja przygotowana z okazji czterdziestolecia Voivod, która spokojnie mogłaby trafić na poprzedni album i byłaby kolejnym powiewem świeżości w bardzo obszernym katalogu grupy. Poza dysonansami i kosmicznie odjechanym klimatem intrygują w niej dynamiczne zwroty z proto-blastami (!), refleksyjny refren z klawiszowymi dodatkami rodem z King Crimson oraz spora ilość odniesień w tekście do poprzednich płyt. Nie jest to może tak subtelne nawiązanie do przeszłości jak "We Are Connected" z "Post Society", ale wyraźnego spadku poziomu ono nie prezentuje. Jeszcze bardziej podobać się może cover Public Image Ltd. pt. "Home", w którym Voivod znów po mistrzowsku wypada w przerabianiu cudzych utworów. Wersja Kanadyjczyków nie jest jakoś odległa (hehe) od oryginału, ale wyróżnia się bardziej nostalgicznym klimatem, z powodzeniem udało się w niej uniknąć piskliwych wokali z refrenu, a tekst home sweet home nabiera szczególnego znaczenia w wykonaniu Snake'a i okoliczności wydania "Morgöth Tales", a także tęsknoty za dawnym kumplem, jakim był Piggy.

Na pewno nie jest to krążek do koniecznego nabycia, ale w ramach uzupełnień i historycznej podróży "Morgöth Tales" spełnia swoją funkcję bardzo dobrze. Dobór materiału pewnie mógłby być na nim bardziej obszerny i atrakcyjny (np. o numery z "Kronik"), ale wydaję mi się, że nie to jest jego istotą - w razie czego jest jeszcze opcja wybrać się na koncert Voivod osobiście, a tam doznania z taką przekrojówką będą znacznie większe. Na "Morgöth Tales" najbardziej cieszy, że to re-recordingi, po których nie czuć żerowania na nazwie oraz wypalenia się po tylu latach grania. Zazwyczaj takie inicjatywy kojarzą się bzdurnie i nie świadczą o formie zespołu najlepiej, a "Morgöth Tales" w wielu aspektach wyłamuje się tej rutynie.

Ocena: 7/10

(kawka dla "Trochę Subiektywizmu...")

[English version]

Over forty years on the scene, many great albums in the discogrpahy and newer albums that are not significantly inferior to the classics, as well as the opportunity to play tours all over the world and a huge credit of trust from fans - only a few manage such an art. In the case of Voivod, the answers to why, where and when do not need to be explored in detail. The Canadian group has achieved worldwide status and respect from listeners through hard work, a very original style and solid development almost every album, however, looking through the prism of the performed, very technical and uneasy music and the loss in 2005 of such a charismatic guitarist and composer as Piggy, Voivod deserves even greater respect for the fact that they have managed to maintain studio continuity (even for four, crisis years in the form of the albums "Katorz" and "Infini") and a very high level and progression on newer recordings, already with Chewy and Rocky in the line-up. Well, after four decades, the gentlemen from Voivod wanted to celebrate this moment in 2023 by releasing "Morgöth Tales" - an anniversary release, in a sense, summarizing the band's discography.

Since the big anniversary has come, one could expect that the material chosen for such an album would be quite diverse. And indeed, the band selected one song from most of their records. "Morgöth Tales" is treated as another full-length album in the Voivod discography, although to my ears it's an album focused only at the most loyal fans or a curiosity-album, which is recommended to be listened to after knowing the main discography; after all, a significant part of it consists of old songs recorded anew. There is no need to explain how necessary and captivating re-recordings are (let me remind you of the case of Cavalera or - an even better example - Pestilence), but with Voivod the matter is different and you don't feel that anyone is trying to make money with a minimal workload. On "Morgöth Tales" you can hear a lot of good fun, sensible, sentimental memories straight from browsing through family albums and high quality of production. It was also quite a clever tactic to release this album a year after "Synchro Anarchy", which meant that the pressure for new songs was much lower than usual.

According to the information note, there are re-recorded songs from albums released between 1983 and 2003. However, twenty years accumulated in this way look quite impressive, because you can feel like you are at a concert, the set list of which consists of the (most) iconic compositions in the band's discography. Of course, there is no great shock, because such progressive hits as "Pre-Ignition", "Nuage Fractal", "Killing Technology" or "Macrosolutions To Megaproblems" should have been expected at the beginning, but such as "Condemned To The Gallows" from the first demo, "Rise" from "Phobos" and "Rebel Robot" from "Voivod" may surprise you with the fact that... they are usually not mentioned in the same breath next to the hits from "Dimension Hatröss", "Nothingface" and "Angel Rat". The changes in the old material are quite cosmetic, because they concern a cleaner sound, Snake's weaker vocal form (a matter of age) and a few other accents in the solos, while in "Rise" Eric Forrest appears as a guest (in the original version he sang there), and in "Rebel Robot" Jason Newsted on bass, whose parts are unfortunately barely noticeable. It's hard to understand the lack of inclusion of anything from "War And Pain" and "Negatron", especially since it was decided to walk through the times when Voivod functioned as a trio, but maybe this solution was postponed for another anniversary. Another somewhat strange action is the omission (or refusal - because such a scenario is also possible) of Blacky's guest appearance on such a cross-section of material. Whatever you say, in the subject of this Canadian band, this bassist was quite an important person.

The band left the biggest attractions at the end. The title track is the only premiere composition prepared for the 40th anniversary of Voivod, which could easily have been included on the previous album and would have been another breath of fresh air in the band's very extensive catalog. Apart from dissonances and a cosmically crazy atmosphere, it's intriguing with dynamic phrases with proto-blasts (!), a dreamy chorus with keyboard additions straight from King Crimson and a large number of references in the lyrics to previous albums. It may not be as subtle a reference to the past as "We Are Connected" from "Post Society", but it does not present a clear drop in level. Even more pleasing may be the cover of Public Image Ltd. entitled "Home", in which Voivod again masterfully comes across in covering other bands' songs. The Canadians' version is not that far from the original, but it has a more nostalgic atmosphere, it successfully manages to avoid the higher vocals from the chorus, and the lyrics home sweet home take on a special meaning in Snake's performance and the circumstances of the release of "Morgöth Tales", as well as the longing for his old buddy Piggy.

It's certainly not a must-buy album, but as a supplement and historical journey, "Morgöth Tales" fulfills its function very well. The selection of material could probably be more extensive and attractive (e.g. with tracks from "Kronik"), but it seems to me that this is not its essence - if necessary, there is also the option of going to a Voivod concert personally, and there the experience with such a cross-section will be much greater. What is most pleasing about "Morgöth Tales" is that these are re-recordings, after which you do not feel the reducing quality of the band after so many years of activity. Usually such initiatives are associated with nonsense and do not show the band's form in the best way, and well, "Morgöth Tales" in many aspects breaks this routine.

Rating: 7/10